Open CPN op Laptop

Met Windows of Mac OS

 

Instructies voor Open CPN 1: Het installeren

 

Woord vooraf

Digitale navigatie heeft een enorme vlucht genomen. Ook op plezierjachten kunnen we nu beschikken over kostbare of minder kostbare electronica waarmee we goed kunnen zien waar we zijn, hoe hard de wind waait, wat de stroming doet, hoe diep het vaarwater is en… we kunnen zelfs vragen om de beste route voor ons uit te rekenen, rekening houdend met de eigenschappen van ons schip, het weer en de stroming.

Deze serie instructies is gericht op “weinig geld uitgeven” en toch veel krijgen op ‘t gebied van digitale navigatie. Minimale hardware die je nodig hebt is een laptop met Windows 7 of hoger of een Macbook (“oudjes” zijn goed genoeg, maar denk over het stroomgebruik) en een GPS muis.

‘t Kan uitgebreider en daarover schrijven we wat onder “Meer hardware”.

De laptop vullen we met een gratis navigatie-software programma: OpenCPN en met (gratis) kaarten die we in OpenCPN kunnen gebruiken.


Inhoud van de instructies

  1. Installeren van OpenCPN (deze instructie).
  2. De eerste kaarten ophalen en installeren. (alles gratis)
  3. Kaart downloader installeren voor snel een eenvoudig actuele informatie op te halen
  4. Boeienbestanden ophalen bij Nautin en installeren (voor donateurs en leden sponsorverenigingen)
  5. Een GPS-signaal binnenhalen (anders zie je op de kaart niet waar je bent).
  6. Wind- en stromings-voorspellingen in GRIB-files gebruiken (een dagelijkse routine).
  7. Specifieke kaarten ophalen
  8. Suggesties voor uitgebreidere hardware voor diepte, wind, log, AIS.
  9. Installeren OpenCPN op een tablet.

Wat gaan we nu doen?

In deze eerste instructie installeren we OpenCPN (laatste versie) op je PC of laptop/Mac/macbook.
We doen dat stap voor stap! Een installiehulp voor Android-tablets is ook beschikbaar.
Doe het werk op je PC of laptop of je Mac of Macbook.
Na de installatie van OpenCPN leggen we uit wat het scherm toont.

 

  • Advies 1: Gebruik een ander scherm (telefoon, tablet of andere PC) om deze instructies te bekijken!
  • Advies 2: sla geen stappen over !
  • Advies 3: We proberen deze sheets up to date te houden (veranderingen gaan snel).
    Gebruik daarom steeds deze online informatie en niet een uitgeprinte versie van “toen”.

Wat doen we na déze instructie? Hoe verder?

Hierna
Laten we zien hoe je een gratis kaart ophaalt en in OpenCPN installeert.

Actueel houden
De kaart die je hebt toont ook de boeien, maar om er zeker van te zijn
dat je de actuele positie van de tonnen hebt, halen we bij Nautin het
laatste boei enbestand
op èn het bestand met de tonsymbolen.
Dat is gratis voor de donateurs, Wadvaarders, Toerzeilers,
Kustzeilers en PZV-leden.

En daarna
Om te zien waar je bent is het nodig dat OpenCPN een GPS signaal ontvangt.
Als je nog niets hebt, koop dan een GPS-muis met USB aansluiting.
We laten in instructie 5 zien hoe je die installeert.
Na deze instructies ………. …… is deze situatie te voorkomen 

 

Belangrijke voorbereidingen (Niet overslaan!)

  • Zorg ervoor dat er geen oude “OpenCPN-resten” op je laptop staan.
  • Verwijder eventueel het programma en alle resten. Controleer ook of de tijd-instelling van je apparaat juist is.


Hoe doe je dat opschonen?

Voor Windows 7

  • Klik op de startknop, kies Configuratiescherm > Programma’s en onderdelen: zoek OpenCPN en klik op verwijderen
  • Volg de instructies op je scherm. Klik eventueel op [OK] en [voltooien]
  • Klik op de startknop, Kies Computer, Klik C: open en kijk in Program Files en in ProgramData.
  • Verwijder handmatig de mappen OpenCPN als die er nog staan

Voor Windows 10:

  • Klik op de startknop, klik op het wieltje, kies Apps en zoek OpenCPN,
  • klik er op en kies Verwijderen
  • Klik de C: schijf open en verwijder eventueel handmatig de mappen OpenCPN in Program Files (x86) en ProgramData als die er nog staan.

Voor Macbooks:

  • Verwijder OpenCPN in Library(Bibliotheek)>Preferences>opencpn door de map naar de prullenbak te slepen. (Om de Library te vinden: Ga in Finder naar het tabblad Ga)

OpenCPN installatie-programma ophalen

download Open Cpn external_link


Download de setupfile voor Windows

(kijk goed waar de download geplaatst wordt, meestal in de map “downloads”).


Of voor Mac natuurlijk de betreffende file, die komt altijd in de map “downloads

Maak in Windows een bestand C://kaartenOCPN aan waar je straks alle kaarten in gaat bewaren.

Of kies een eigen map, maar onthoud waar deze staat.

 

OpenCPN installatie vervolg


Controleer de installatieopties en klik op Installeren.

En als laatste klik op Voltooien


Maak een map in de C-schijf aan: kaartenOCPN En vul die in tijdens de installatie.


Op de Mac maak je de map in “Documents”

 

Nadat op Voltooien is geklikt zal op de desktop een venster van OpenCPN te zien zijn met daarover heen
de acceptatie voorwaarden. Klik op OK

Klik op het rechthoekje om ‘t venster te maximaliseren.


In de volgende pagina’s doen we een rondleiding. Veel tekst maar leerzaam. 

 

Rondleiding


De drie boven elkaar liggende streepjes noemen we een “hamburger”
Er zijn er twee: linksboven en rechtsonder.
Door erop te klikken verdwijnt een balk of komt iets in zicht.
Probeer maar…. (wat de balk toont, hangt af van wat je installeert)
Klik op de hamburger rechtsonder:
Vink aan: “Noord-Boven”, “Kaartsamenvoeging inschakelen”,
“Toon kaartgrenzen” en “Toon diepte-eenheid”.
Klik nogmaals op de hamburger en de weergave opties kaart
verdwijnen weer.
Klik op het wieltje onder de hamburger linksboven en kies
“Gebruikersinterface”. Vink de bovenste vier interface-opties aan.
Klik daarna op “Toepassen” en dan op “OK”.
Belangrijk: als deze twee knoppen in een menu staan, druk dan altijd
 

éérst op “Toepassen” en dan pas op “OK” om je keuze te bevestigen.

Nu staat in de bovenbalk een aantal Tabs met daarin instructies die
veel overlap hebben met andere instructie mogelijkheden. Zo staat
onder Gereedschap de keuze Opties, dat doet hetzelfde als het
wieltje.
Onder de rechtermuisknop zitten ook commando’s!!! Check ze even.

Met de linkermuisknop ingedrukt kan je de kaart verschuiven.


Je kan in- en uitzoomen met;
- het wieltje van je muis,
- de + en de – in de balk rechtsonder,
- de + of – op je toetsenbord, handig voor in zeegang.
Klik op het bootje, dan wordt (zonder GPS-signaal) de laatst onthouden positie van
“je schip” getoond.
Oefening:
Verschuif nu de kaart zodanig dat je Nederland ongeveer in het midden van de kaart ziet.
Klik rechts terwijl de muis op Nederland staat en kies plaats schip hier.
De positie van je schip wordt in de onderbalk aangegeven als je er met je muis op staat.
Zoom de kaart meer uit dan op deze afbeelding.
Oefening:
Ga met je muis naar waar je Londen denkt te liggen.
Lees in de onderbalk af dat je dan ongeveer 140 NM moet varen met een koers van ca 245

Rondleiding Opties


Klik op het wieltje of onder de tab Gereedschap op Opties
Het scherm toont bovenaan zes tabs


Weergaveopties:
Algemeen
Vink de bovenste twee besturingsopties aan.
Kies een een gangbare kruisnelheid voor het eigen schip.
Soms is het handig twee kaartbeelden op je scherm te hebben.
Eenheden: Maak een keuze
Uitgebreid:
Vink Kaartweergave aan en zet vinkje onderaan achter afbeeldingen.
De andere opties onveranderd laten. !! Klik op Toepassen en OK
Templates onveranderd laten
Kaarten: komt aan de orde in een volgende instructie “Kaarten voor OpenCPN ”
Verbindingen: Komt aan de orde in instructie 5 waarin we de GPSmuis verbinden met OpenCPN”
Eigen schip en AIS objecten. Maak de keuzes of laat staan. Aan de wal niet direct in gebruik.
Gebruikersinterface. Die zijn al van vier vinkjes voorzien. Laat de rest ongemoeid

Plugins


Dit is een heel belangrijke tab. Het zijn uitbreidingen van
het basis-programma.
Veel programmeurs maken plugins die gratis zijn.
Bij het installeren zijn enkele plugins al in het programma
opgenomen. Scroll eventueel naar onder en zie dat er een
vinkje staat achter WMM en Chartdownloader, die zijn al
ingeschakeld.
Oefening
Zorg ervoor dat de plugins Grib en Dashboard actief zijn als
het programma opstart. Zet een vinkje voor Ingeschakeld,
Kies Toepassen en OK en verifieer dat in de verticale balk
twee nieuwe icoontjes zichtbaar zijn.
In andere instructies komen we terug op deze belangrijke
Plugins-tab.
NB: Voor Mac zijn wat minder plugins beschikbaar

Nu OpenCPN op de laptop staat kan er mee gespeeld worden.
Kijk welke functies onder de tabs staan.
Veel iconen tonen in tekst waar ze voor dienen als de muis er boven staat.
De kaart is natuurlijk onbruikbaar.
Daarvoor gaan we naar de volgende instructie waarin we kaarten ophalen.
Sluit af via het kruisje rechtsboven of onder Navigatie

  Have Fun!!!

 

 

 

OpenCPN-instructiebladen

1. Installeren van OpenCPN
2.0 Je eerste kaarten
2.1 Gebruik van kaartgroepen
2.2 Meer gratis kaarten
3. Nautin Kaart-downloaders
4. Boeien, dieptes, bedieningstijden
5. Aansluiten GPS-muis
6. Gribfiles, stroming
7. Kaarten met bodemprofiel
7.1 Nautin kaarten met Bodemprofiel
8. Meer hardware
9. OpenCPN voor Android of Linux
10. Satellietfoto's in OpenCPN